ខណៈពេលដែលប្រព័ន្ធឌីជីថលកាន់តែរីកសុសសាយ វត្តមាននៃការបោកប្រាស់នៅលើប្រព័ន្ធមួយនេះក៏កំពុងតែដើរទន្ទឹមគ្នាដែរ។ ជនបោកប្រាស់នៅតែបន្តវិវត្តយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ពួកគេនៅក្នុងប្រព័ន្ធឌីជីថល ហើយក្នុងនាមអ្នក ជាអ្នកប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធឌីជីថល វាជាការចាំបាច់ដែលអ្នកត្រូវចេះអភិវឌ្ឍខ្លួន និងស្វែងយល់ឱ្យច្បាស់ពីប្រភេទនៃការបោកប្រាស់ផ្សេងៗដែលមាននៅលើប្រព័ន្ធឌីជីថល ដើម្បីការពារខ្លួនពីការបោកប្រាស់ទាំងនោះ និងចៀសវាងធ្លាក់ខ្លួនក្លាយជាជនរងគ្រោះ។
នៅពេលដែលអ្នកគិតដល់ពាក្យថា ”ហ្គេម” អ្នកអាចនឹងគិតថាវាជារឿងគ្មានប្រយោជន៍ និងធ្វើឱ្យខាតបង់ពេលវេលារបស់អ្នក យ៉ាងណាមិញការគិតបែបនេះគឺមិនត្រូវទាំងស្រុងនោះទេ ព្រោះហ្គេមខ្លះ មិនត្រឹមតែផ្តល់នូវការកម្សាន្តតែមួយមុខទេ ប៉ុន្តែក៏បានផ្តល់នូវការអប់រំ និងចំណេះដឹងថែមទៀតផង ហើយជាក់ស្តែងក្នុងការបង្កើនអក្ខរកម្មប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងព័ត៌មាន ក៏មានហ្គេមមួយចំនួនផងដែរ ដើម្បីជាជំនួយដល់អ្នកទាំងអស់គ្នាក្នុងការស្វែងយល់បន្ថែម។ ខាងក្រោមនេះ គឺជាគេហទំព័រ និងហ្គេមចំនួន ៤ ដែលអ្នកទាំងអស់គ្នាអាចយកទៅលេងកម្សាន្ត ដើម្បីបង្កើនអក្ខរកម្មប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងព័ត៌មានបាន៖ ១. គេហទំព័រ MilLab គេហទំព័រនេះ មានផ្ទុកនូវលំហាត់ ហ្គេម និងឧបករណ៍ផ្សេងៗទៀត ដែលអាចជួយបង្កើនអក្ខរកម្មប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងព័ត៌មានរបស់អ្នក ជួយអ្នកក្នុងការគិតពិចារណាឱ្យបានស៊ីជម្រៅ វិភាគ និងផ្ទៀងផ្ទាត់ឱ្យបានច្បាស់លាស់មុននឹងជឿទៅលើព័ត៌មាន ឬមាតិកាណាមួយ។ ហើយហ្គេមមួយចំនួនដែលអ្នកអាចលេង ដើម្បីបង្កើនអក្ខរកម្មប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងព័ត៌មានរបស់អ្នកបាន រួមមានដូចជា Dr Fake, Measure the Truth and Your Nose!, Hate or Tolerate, Shopping in Milan, Quack Hunter, Cyberbullying, និង …
ហ្គេមចំនួន៤ ដែលជួយអ្នកបង្កើនអក្ខរកម្មប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងព័ត៌មាន Read More »
ស្របគ្នាជាមួយនឹងភាពរីកចម្រើននៃប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយក្នុងប្រព័ន្ធឌីជីថល ក៏មានលំហូរ និងវត្តមាននៃព័ត៌មានមិនពិត លាយឡំជាមួយនឹងព័ត៌មានពិតដូចគ្នា។ នេះជាបញ្ហាមួយ ដែលអាចទប់ស្កាត់ និងដោះស្រាយបានតាមរយៈការចូលរួមពីប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូបដែលប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ជាពិសេសនៅលើបណ្តាញសង្គម។ ដូចនេះ ដើម្បីរក្សាគុណភាពនៃលំហូរព័ត៌មានឱ្យនៅតែសុក្រឹត និងទប់ស្កាត់បញ្ហាផ្សេងៗ ដែលកើតចេញពីការទទួលបានព័ត៌មានមិនពិតកុំឱ្យកើតមានឡើង នៅរាល់ពេលដែលអ្នកសង្ស័យថាព័ត៌មានដែលអ្នកកំពុងអានជាព័ត៌មានមិនពិត អ្នកត្រូវតែមានចំណាត់ការដូចខាងក្រោម៖ ១. ផ្ទៀងផ្ទាត់ប្រភព ជំហានដំបូងក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាជុំវិញការសង្ស័យទៅលើព័ត៌មានណាមួយ គឺការផ្ទៀងផ្ទាត់ប្រភពនៃព័ត៌មាននោះ ព្រោះវាមានសារៈសំខាន់ណាស់ក្នុងការត្រួតពិនិត្យថា តើប្រភពនៃព័ត៌មាននោះអាចទុកចិត្តបានដែរឬទេ ហើយថាតើខ្លឹមសារព័ត៌មាននោះ មានពិតមែនដែរ ឬអត់។ មុននឹងជឿទៅលើព័ត៌មានណាមួយទាំងស្រុង សូមអ្នកធ្វើការបញ្ជាក់ឱ្យបានច្បាស់លាស់ថា វាជាព័ត៌មាន ដែលមានប្រភពច្បាស់លាស់ និងអាចទុកចិត្តបាន។ អ្នកអាចធ្វើដូចនេះបាន ដោយពិនិត្យទៅលើតំណភ្ជាប់របស់គេហទំព័រ ឈ្មោះអ្នកនិពន្ធ និងប្រភពដែលអ្នកនិពន្ធបានផ្តល់ឱ្យក្នុងការគាំទ្រអំណះអំណាងរបស់គាត់។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ការប្រើប្រាស់គេហទំព័រ និងឧបករណ៍ដើម្បីពិនិត្យការពិត ក៏អាចជួយអ្នកបានច្រើនក្នុងការផ្ទៀងផ្ទាត់ភាពត្រឹមត្រូវនៃព័ត៌មានដែរ។ ឧបករណ៍ទាំងនេះច្រើនដាក់ទង់ដើម្បីសម្គាល់់មាតិកាមិនពិត ឬបំភាន់ ហើយផ្តល់ជម្រើសនៃព័ត៌មានដែលអាចទុកចិត្តបានជំនួសវិញ។ អ៊ីចឹង ប្រសិនបើអ្នកបានរកឃើញថាព័ត៌មានណាមួយជាព័ត៌មានមិនពិត ដែលចេញពីប្រភពគួរឱ្យសង្ស័យ ឬមិនគួរឱ្យទុកចិត្ត វាជាការល្អបំផុតក្នុងការកត់ចំណាំទុកថាវាជាព័ត៌មានមិនពិត។ ២. ចែករំលែកដោយការទទួលខុសត្រូវ មុនពេលចែករំលែកព័ត៌មាននៅលើប្រព័ន្ធឌីជីថល អ្នកត្រូវតែប្រាកដថាវាជាព័ត៌មានពិត ដែលមានប្រភពច្បាស់លាស់។ ក្នុងករណីដែលអ្នកសង្ស័យថាព័ត៌មានណាមួយជាព័ត៌មានមិនពិត ឬអាចចំណាំបានថាវាពិតជាព័ត៌មានមិនពិតមែន អ្នកគួរតែជៀសវាងការចែករំលែកដោយមិនផ្តល់ការបញ្ជាក់ ឬការកែតម្រូវទៅលើភាពខុសនៃព័ត៌មាននោះឱ្យបានដាច់ខាត។ ការចែកព័ត៌មានមិនពិតក្នុងន័យចំអក លេងសើច អាចធ្វើឱ្យអ្នកដទៃមានការភាន់ច្រឡំថាអ្វីដែលអ្នកបានចែករំលែក ជាដំណឹងមួយដែលស្តួចស្តើង …
តើយើងគួរធ្វើដូចម្តេចនៅពេលដែលសង្ស័យថាព័ត៌មានកំពុងអានជាព័ត៌មានមិនពិត? Read More »
នាពេលបច្ចុប្បន្ន ការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត ដែលអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់បុគ្គល និងសង្គមជាតិទាំងមូល គឺនៅតែមាន ហើយកត្តាមួយក្នុងចំណោមកត្តាជាច្រើនទៀត ដែលបង្កឱ្យព័ត៌មានទាំងនោះនៅតែមានវត្តមាន គឺតាមរយៈការចែករំលែកខ្លឹមសារព័ត៌មានមិនពិតដោយមិនបានផ្ទៀងផ្ទាត់ជាមុន។ ដូចនេះ ប្រសិនបើអ្នកប្រទះឃើញសមាជិកគ្រួសារ ឬមនុស្សជុំវិញខ្លួនអ្នកបានចែករំលែកនូវព័ត៌មានមិនពិត អ្នកចាំបាច់ត្រូវតែមានដំណោះស្រាយដែលមានប្រសិទ្ធិភាព សមហេតុផល និងងាយស្រួលក្នុងការចូលទៅជិត ដើម្បីពន្យល់ប្រាប់ឱ្យពួកគាត់បានដឹងពីបញ្ហានេះ។ ខាងក្រោមនេះជាគន្លឹះមួយចំនួន ដែលអ្នកទាំងអស់គ្នាអាចយកទៅអនុវត្តបាន នៅពេលដែលអ្នកឃើញសមាជិកគ្រួសារ ឬអ្នកនៅជុំវិញខ្លួនអ្នកចែករំលែកព័ត៌មានមិនពិត៖ ១. ស្វែងរកពេលវេលាសមស្រប ដើម្បីផ្តល់នូវការណែនាំមួយដែលពោរពេញដោយសេចក្តីគោរព ចាប់ផ្តើមដោយការបញ្រ្ជាបខ្លួនចូលក្នុងប្រធានបទ តាមរយៈការស្តាប់ដោយភាពស្ងប់ស្ងាត់ និងវិភាគនូវខ្លឹមសារព័ត៌មានដែលពួកគាត់បានអានជាមុនសិន។ បន្ទាប់មក អ្នកគួរតែចូលទៅជិតការសន្ទនារបស់ពួកគាត់ ដោយអាកប្បកិរិយាមិនប្រឈមមុខដាក់គ្នា ជៀសវាងការវាយប្រហារ ឬចោទប្រកាន់ទៅកាន់គាត់ និងជំនួសមកវិញដោយការបង្ហាញពីសេចក្តីព្រួយបារម្ភចំពោះគាត់ និងលើកយកនូវភស្តុតាងដែលគាំទ្រសេចក្តីណែនាំរបស់អ្នក។ ម្យ៉ាងវិញទៀតវាពិតជាចាំបាច់ដែលអ្នកត្រូវពិភាក្សាជាលក្ខណៈឯកជនជាមួយពួកគាត់ ដើម្បីជៀសវាងជម្លោះ អំពើហិង្សា និងការប្រឈមមុខគ្នាដោយពាក្យសំដី។ កាលណាបើអ្នកពុំធ្វើដូចនេះទេ វាអាចធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់កិត្តិយសរបស់ពួកគាត់ និងធ្វើឱ្យពួកគាត់កើតសេចក្តីអាម៉ាស់ អៀនខ្មាស និងលែងហ៊ានចែកចាយព័ត៌មានទៅកាន់មនុស្សជុំវិញខ្លួនតទៅទៀត។ ជាក់ស្តែង នៅពេលឃើញសមាជិកគ្រួសាររបស់អ្នកបានចែករំលែកព័ត៌មានមិនពិតដោយអចេតនាជាសារធាណៈ យើងគប្បីរកពេលវេលាមួយសមស្រប ដើម្បីសន្ទនាជាមួយគាត់តែពីរនាក់ ឬជាលក្ខណៈគ្រួសារ ព្រោះវាជាពេលល្អមួយសម្រាប់ពន្យល់ណែនាំពួកគាត់ឱ្យចេះរាយការណ៍ (Report) ព័ត៌មានមិនពិត នៅក្នុងកម្មវិធីដែលគាត់ប្រើប្រាស់ បញ្ឈប់ការចែករំលែកបន្ត និងចង្អុលបង្ហាញព័ត៌មានដែលអាចទុកចិត្តបាន និងផ្តល់នូវទិន្នន័យពិតទៅកាន់ពួកគាត់ជំនួសវិញ។ ២. បង្ហាញព័ត៌មានដែលត្រឹមត្រូវ …
តើគួរធ្វើដូចម្តេចនៅពេលឃើញមិត្តភក្តិ និងក្រុមគ្រួសារចែករំលែកព័ត៌មានមិនពិត? Read More »
សព្វថ្ងៃនេះ ការស្វែងរកព័ត៌មានដែលអ្នកចង់ដឹង ពិតជាមានភាពងាយស្រួលណាស់ ប៉ុន្តែអ្វីដែលពិបាកនោះគឺ រាល់ព័ត៌មានទាំងអស់មិនមែនសុទ្ធតែជាព័ត៌មានពិតនោះទេ។ នេះហើយជាចំណុចផ្តើមនៃការភ័ន្តច្រឡំ ឬទទួលទិន្នន័យមិនពិត សម្រាប់ព័ត៌មានគោលដែលអ្នកចង់បាន ពីព្រោះវាអាចជាការច្របាច់បញ្ចូលគ្នា នូវប្រភេទខ្លឹមសារព័ត៌មានពិតផង និងមិនពិតផង ដែលអាចធ្វើឱ្យមើលទៅហាក់បីដូចជាព័ត៌មានពិត។ ដូចនេះ ដើម្បីចៀសវាងការទទួលបានព័ត៌មានមិនពិត អ្នកត្រូវស្វែងយល់ឱ្យច្បាស់ពីប្រភេទមាតិកាព័ត៌មាន ដែលអ្នកមិនបានដឹង និងចាប់អារម្មណ៍ថាវាជាព័ត៌មានមិនពិត ដែលមានរៀបរាប់ដូចខាងក្រោមនេះ៖ ១. ព័ត៌មានមិនពិតផ្សព្វផ្សាយដោយចេតនា (Disinformation)៖ វាជាព័ត៌មានមិនពិតដែលត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយចេញទៅដោយចេតនា និងក្នុងគោលបំណងបោកប្រាស់។ បើទោះបីអ្នកបោះពុម្ពផ្សាយដឹងថាព័ត៌មានខុសក៏ដោយ ក៏ពួកគេនៅតែបន្តបង្កើត រៀបចំ និងបោះពុម្ពផ្សាយវាដោយចេតនា បង្កើតឱ្យមានការភ័ន្តច្រឡំ បង្កគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗដល់ទស្សនិកជន ហើយប្រើប្រាស់វាជាឧបករណ៍ ដើម្បីទាញយកផលប្រយោជន៍របស់ខ្លួនទៀតផង។ ជាក់ស្តែង ប្រសិនបើយើងរំឮកឡើងវិញ ក្នុងអំឡុងពេលនៃការរាតត្បាតជំងឺ Covid-19 វាជាពេលវេលាដ៏លំបាក និងមិនអាចគ្រប់គ្រងបានឡើយ។ ហេតុនេះហើយ ទើបវាជាឱកាសដ៏សមប្រកបមួយសម្រាប់ជនខិលខូច ក្នុងការផ្សព្វផ្សាយបំពុលអំពីវិធីសាស្រ្តព្យាបាល ក៏ដូចជាប្រភេទថ្នាំជាច្រើន ដោយមិនមានសេចក្តីបញ្ជាក់ពីក្រសួងសុខាភិបាលឡើយ។ ក្នុងនោះផងដែរ ក៏មានព័ត៌មានមិនពិតមួយចំនួនបានបង្ហោះថា «ការបរិភោគខ្ទឹមស អាចជួយអ្នកពីជំងឺ Covid-19»។ បន្ទាប់ពីដំណឹងមួយនេះ បានលេចចេញទៅក្នុងបណ្តាញសង្គម Facebook និង Youtube មហាជនជាច្រើនបានឆោឡោ និងជឿភ្លាមៗ ហើយនាំគ្នាប្រញាប់ប្រញាល់ទិញខ្ទឹមសមកស្តុកទុកនៅផ្ទះ …
ប្រភេទនៃមាតិកាព័ត៌មាន ដែលអ្នកមិនបានដឹងថាជាព័ត៌មានមិនពិត Read More »
© 2024 DMC MEDIA LAB | Powered by the Department of Media and Communication