ប្រភពរូបភាព៖ ទំព័រហ្វេសប៊ុក Hun Manet, Prime Minister of Cambodia
ដោយ អាង គន្ធា និង ឡុង ផាណិត និស្សិតឆ្នាំទី២ នៃដេប៉ាតឺម៉ង់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងសារគមនាគមន៍
ភ្នំពេញ — កម្ពុជានៅតែរក្សាជំហរយកវិវាទលើតំបន់រសើបចំនួនបួននៅតាមព្រំដែនជាមួយប្រទេសថៃ ទៅដោះស្រាយនៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ (International Court of Justice/ICJ) ខណៈដែលទីក្រុងបាងកកទទូចឱ្យដោះស្រាយជម្លោះក្នុងក្របខណ្ឌទ្វេភាគី។
តំបន់ទាំងនោះ គឺតំបន់មុំបី, ប្រាសាទតាមាន់ធំ, ប្រាសាទតាមាន់តូច និងប្រាសាទតាក្របី ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្រេចថានឹងមិនដាក់ចូលក្នុងរបៀបវារៈនៃកិច្ចប្រជុំនៃគណៈកម្មការចម្រុះខណ្ឌសីមា និងបោះបង្គោលព្រំដែនគោក (JBC) ដែលគ្រោងនឹងធ្វើឡើងជាមួយភាគីថៃ នៅថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនា ខាងមុខនេះទេ។
នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ចុះថ្ងៃទី៤ ខែមិថុនា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបញ្ជាក់ឡើងវិញអំពីជំហរនេះ ដោយសារថា “តំបន់ទាំងបួននេះនៅតែមិនទាន់ដាច់ស្រេច និងមានភាពរសើបជាយូរយារណាស់មកហើយ ដែលអាចបង្កនូវភាពតានតឹងកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ ប្រសិនបើមិនមានការដោះស្រាយនោះទេ”។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍បន្តទៀតថា ការសម្រេចចិត្តរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល – ដែលមានការគាំទ្រជាឯកច្ឋន្ទពីសមាជរដ្ឋសភា និងព្រឹទ្ធសភា នៅថ្ងៃទី២ ខែមិថុនា – ក្នុងការបញ្ជូនវិវាទនៅតំបន់ទាំងបួន ទៅកាន់តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ នៅទីក្រុងឡាអេ ប្រទេសហុលឡង់ គឺ “ដើម្បីផលប្រយោជន៍នៃការធានាបាននូវដំណោះស្រាយមួយដោយយុត្តិធម៌ មិនលម្អៀង និងយូរអង្វែង”។
ជម្លោះព្រំដែនរវាងប្រទេសទាំងពីរបានបន្តឡើងកម្តៅ ក្រោយពីមានការប៉ះទង្គិចដោយប្រដាប់អាវុធដែលធ្វើឱ្យទាហានកម្ពុជាមួយរូបស្លាប់ នៅត្រង់ចំណុចព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃដែលហៅថាតំបន់មុំបី ក្នុងខេត្តព្រះវិហារ កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភាកន្លងទៅ។ ក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជាបានចោទថាទាហានថៃបានធ្វើការបាញ់មុនមកលើលេណដ្ឋានដែលជាទីតាំងឈរជើងរបស់កងទ័ពកម្ពុជាជាយូរមកហើយ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍ខាងលើបានឱ្យដឹងដែរថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានធ្វើការតវ៉ាជាផ្លូវការប្រឆាំងនឹងការប្រើប្រាស់កម្លាំងដោយគ្មានមូលហេតុនេះ ដែលជាការរំលោភយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរមកលើអធិបតេយ្យ បូរណភាពទឹកដី និងគោលការណ៍នៃភាពជាអ្នកជិតខាងល្អ រវាងប្រទេសទាំងពីរ។
នៅទីក្រុងបាងកក រដ្ឋាភិបាលថៃបាននិយាយថា គេបានត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេច ដើម្បីចូលរួមក្នុងកិច្ចចរចាទ្វេភាគី តាមរយៈយន្តការ JBC ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងក្រោមអនុស្សរណៈឆ្នាំ២០០០។ “រដ្ឋាភិបាលថៃសូមបញ្ជាក់ពីការប្ដេជ្ញាចិត្តយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ ក្នុងនាមជាប្រទេសជិតខាង ក្នុងការដោះស្រាយរាល់បញ្ហាដោយសន្តិវិធីតាមរយៈការសន្ទនា”។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់រដ្ឋាភិបាលថៃ ដែលចុះផ្សាយលើវ៉ិបសាយរបស់សារព័ត៌មាន The Nation។
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ខាងលើ បានបញ្ជាក់ថានឹងនៅតែបន្តកិច្ចដំណើរការយកវិវាទលើតំបន់ទាំងបួននៅតាមព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ ទៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ ដោយឯករាជ្យម្ចាស់ការ ទោះបីជាគ្មានកិច្ចសហការណាមួយពីខាងភាគីថៃ ក៏ដោយ។
រាជរដ្ឋាភិបាលក៏បានអំពាវនាវសាជាថ្មីផងដែរ ដល់ពលរដ្ឋខ្មែរ ឱ្យបន្តតាមដានការស្វែងរកដំណោះស្រាយដោយស្ងប់ស្ងាត់ អត់ធ្មត់ កុំធ្វើឱ្យបញ្ហានេះក្លាយជាបញ្ហានៃអារម្មណ៍ជាតិសាសន៍ ឬជាតិនិយមជ្រុល ដើម្បីផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមករវាងប្រជាជនទាំងពីរ ជាពិសេសក្នុងវិស័យពាណិជ្ជកម្ម ទេសចរណ៍ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទូលំទូលាយលើវិស័យផ្សេងៗទៀត។
